Digitalni autizam je razvojno stanje djece do kojeg dolazi zbog zavisnosti od ekrana i ispoljava se kroz teškoće u komunikaciji, ponavljajućim i stereotipnim radnjama, ali za razliku od “klasičnog” autizma, koji je trajni poremećaj, dijete je kod ovog oblika moguće vratiti na uredan razvojni put.

Prekomjerno korištenje ekrana

- Digitalni autizam ili ekranizam može se pojednostavljeno objasniti kao zavisnost od bilo koje vrste ekrana, mobilnog telefona, TV-a, računara, tableta - kaže psihologinja iz Psihijatrijske bolnice za djecu i mlade u Zagrebu Ivana Bilić, piše Roditelji.me.

Smetnje se manifestuju do treće godine života djeteta.

- Znamo da je uzrok digitalnog autizma prekomjerno korištenje ekrana i nema striktnog početka smetnji u najranijem uzrastu. Prije nego razvije zavisnost od ekrana, dječji mozak je redovno prekomjerno stimulisan korištenjem ekrana, a to uzrokuje stres u mozgu -objašnjava ona za agenciju Hina.

“Klasični” autizam je neurorazvojni poremećaj i trajno je stanje kod osobe čije se funkcionisanje može poboljšati različitim terapijskim intervencijama. Uzrok mu je nepoznat pa se i ne može govoriti o urođenom autizmu. Započinje u ranom djetinjstvu i ispoljava se kroz teškoće u komunikaciji i socijalnom funkcionisanju.

Edukaciona rehabilitatorka Jelena Petranović objašnjava da “klasični” autizam nije “izlječiv”, za razliku od digitalnog, koji je reverzibilnog tipa, odnosno moguće je adekvatnim intervencijama dijete vratiti na uredan razvojni tok, ako se na vrijeme reaguje.

- Simptomatološki, dijete s digitalnim autizmom djeluje kao da pripada spektru autizma, odnosno ima slabo ili uopšte nema razvijen govor i komunikacijske vještine – ne odaziva se na ime, ne uspostavlja kontakt očima, čak ni neverbalno ne komunicira svoje potrebe -objašnjava ona.

Često se osamljuje

Ako je govor i razvijen, to su pretežno tzv. skriptovi ili eholalija, odnosno nefunkcionalno ponavljanje tekstova iz crtanih filmova ili igrica.

- Dijete se često osamljuje i ne ulazi u interakciju s drugom djecom jer nema razvijene socijalne vještine, a i sama igra je nerazvijena - objašnjavaju stručnjaci.

Igračke ne koristi funkcionalno, već isključivo u istraživačke svrhe – baca igračke ili na primjer samo vrti točkove od autića, a da ga ne vozi. Uz to dijete ima slabo razvijenu i raspršenu pažnju pa je moguće i neke oblike agresivnog ponašanja zbog nemogućnosti izražavanja sopstvenih potreba, i smanjene emocionalne regulacije zbog zavisničkog obrasca ponašanja.