Dug za porez na dodanu vrijednost (PDV) u Bosni i Hercegovini premašio je pola milijarde maraka. Kako je za “Dnevni avaz” precizirao Ratko Kovačević, portparol Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH, taj dug je sa pretposljednjim danom februara iznosio 503.374.794,25 KM.
Dužnikov dužnik
Deset prvih na neslavnom spisku duguje državi više od 100 miliona KM. Na čelu liste je sarajevski GRAS, a slijede “MB – Kekerović” iz Laktaša te “Đuša” Fojnica. Dugovanja veća od 25.000 KM ima čak 2.776 preduzeća, a od toga ih 218 duguje državi između pola miliona i milion maraka.
S obzirom na to da je lista dužnika iz godine u godinu ista, u UIO-u smo zatražili odgovor šta čine da dug bude naplaćen. Tamo ističu da se primjenjuju zakonski mehanizmi, poput prinudne naplate, pljenidbe gotovine ili sredstava kod banaka i drugih finansijskih institucija te blokade žiroračuna dužnika.
No, problem je što većina bh. dužnika nema imovinu pogodnu za pljenidbu ili im je ona višestruko opterećena založnim pravima drugih povjerilaca, ili su im blokirani računi, ili više ne obavljaju registriranu djelatnost, ili se odgovorne osobe ne nalaze u BiH i slično.
Zanimljivo je da UIO dug pokušava naplatiti i pljenidbom dužnikovih nenaplaćenih potraživanja.
- Od dužnikovog dužnika tražimo izjašnjenje o dugu i, ukoliko je dug nenamiren, pristupamo pljenidbi potraživanja. U slučaju neizmirivanja obaveza od dužnikovog dužnika, UIO pokreće postupak solidarne odgovornosti dužnikovih dužnika. Ovaj institut se pokazao kao efikasan - kaže Kovačević.
Namještaj i odjeća
Inače, mogu se zaplijeniti i plaća, naknade, nadnice i penzije, i to 20 posto od neto iznosa, a izuzetno, primalac ima pravo da zadrži samo 250 KM mjesečno. Uprava može zaplijeniti i intelektualnu i industrijsku svojinu, nakit, umjetničke slike...
Od pljenidbe su izuzeti namještaj te ostalo pokućstvo i odjeća koji nisu velike vrijednosti i predstavljaju skromno domaćinstvo, kao i imovina čiji troškovi otuđenja prelaze vrijednost koja se može postići prodajom.
Za akcize i carine nisu plaćena skoro 44 miliona KM
Dug po osnovu neplaćenih carinskih dažbina iznosi skoro 26,7 miliona maraka, a za neplaćene akcize skoro 17,4 miliona KM. Među najvećim dužnicima za carine je Fabrika cijevi “Unis” iz Dervente s dugom od skoro 14,7 miliona maraka, a za akcize BOB-PRO iz Čitluka, čiji je dug skoro 10,5 miliona KM.
Dio neslavne liste
22,1 milion KM duguje GRAS Sarajevo
11,5 miliona KM duguje “MB – Kekerović” iz Laktaša
9 miliona KM duguje “Đuša” Fojnica
6,5 miliona KM duguje Federalna direkcija robnih rezervi
6,4 miliona KM duguje MASS Bijeljina
6,2 miliona KM duguje “Elipsa” iz Posušja
5,8 miliona duguje “Osmex” Sarajevo
5,6 miliona maraka duguje “Janus” iz Brčkog
5,4 miliona KM duguje “Petrol” iz Ljubuškog
149 miliona KM Uprava je u 2018. godini naplatila prinudnim putem.
