Mileva Jovanović iz Šida proteklih nekoliko godina živi u Staroj Pazovi kao podstanar. Ima roditelje, supruga, dvoje djece, od kojih jedno još uvijek nije stasalo ni za školu. Kako u razgovoru za Telegraf.rs napominje, njih šestoro dijele dvije sobe, dnevni boravak, kupatilo i hodnik. Njen otac je, ističe, teško bolestan. Ovo mu je, kaže, treća hemoterapija.

- Deset je operacija imao po licu i dvije operacije slijepog crijeva. On je mlad čovjek. Ima 52 godine, mi smo svi u šoku - govori o teškoj porodičnoj situaciji.

Podnošenje njegove bolesti i skučen život otežava im i jedna muka još iz 2018. godine. Otac Marinko već tada je bio bolestan. Mileva objašnjava kako mu je otišla u posjetu.

- Roditelji su radili sa gvožđem u Pazovi, dok je bio zdrav. Bili su u stanu, pa sam ja dolazila kod njih zbog posla - objašnjava otkud u mjestu nadomak Beograda iz opštine na granici sa Hrvatskom.

Kada se razbolio, željela je da mu bude pri ruci.

- Razbolio se, pa da pomognemo... Međutim, oni su ušli. Nisam ja bila dugo odsutna - govori o kući u Šidu u koju su u tim danima ušli migranti.

 - Ulazili su unutra kad su silazili sa voza.

Migranti koristili, pa zapalili kuću

Kuća se, kako je kazala, nalazi u ulici Đure Jakšića uz željezničku stanicu, zbog čega je "na udaru" prolaznika. Oni su najprije početkom 2018. godine provalili, koristili prostorije i ostavili haos za sobom.

- Dolazim, prozora nema, vrata polomljena, namještaj izvađen... Mi smo pokupili sve to, bacili, sklonili, zaključala sam. Više nisam htjela da uđem u kuću. Plašila sam se zbog djece. Oni su stalno ulazili, ja sam stalno to kupila, i odjednom su je zapalili. Kad su vidjeli da sam zaključala, zapalili su je, jer nisu mogli da uđu - objašnjava dolazeći do događaja od 30. oktobra 2019. godine.

Prije nego što je kuća zapaljena, u zapisniku Komisije za utvrđivanje štete stoji da su u kući i objektima u Ulici Đure Jakšića ulazna vrata i prozori bili razbijeni, da su kuća i objekat puni fekalija, smeća i odjeće, da su "vidljivi tragovi boravka nepoznatih lica - migranata, da je namještaj koji je bio u kući sav demoliran i da nije za upotrebu... Citirajući izjavu vlasnika kuće, Milevinog oca Marinka, u zapisniku je navedeno i da on navodi da nedostaju TV, TA peć, trosjed, dvosjed, fotelja, regal, ugaona garnitura, stočić, plazma TV, šporet na drva, električni šporet, frižider, zamrzivač, veš mašina, francuski ležaj, kompjuter...

Požar je lokalizovan u ranim jutarnjim satima, a u nalazu sudskog vještaka stoji da oštećenja prostorija nisu ravnomjerna, te da su najveća oštećenja u srednjšnjem i dvorišnom dijelu kuće.

Postupak za rješavanje ovog pitanja pokrenuo je Marinko Jovanović, koji se vodi kao vlasnik demolirane, pa zapaljene kuće, koju je namijenio kćerki i njenoj porodici.

- Više nemam odakle da plaćam stan sa dvoje djece. Treba mi moj mir, krov nad glavom, da ne može sutra neko da me istjera - kaže nam Mileva, dodajući da ona nije bila neobezbijeđena, ali da joj je pričinjena velika nepravda.

Kako kaže, voljela bi da se vrati u Šid. Želja joj je da se kuća sredi i osposobi za život.

Postupak pred Apelacionim sudom, prethodno odbijen zahtjev da država nadomjesti štetu

Kako saznaje Telegraf, iz Prvog osnovnog suda u Beogradu, koji je u presudi od 1.12.2021. godine, naveo da se tužba protiv Opštine Šid smatra povučenom, da se odbija zahtjev da Republika Srbija nadomjesti nastalu štetu od 2,25 miliona dinara, te da se tužioci obavezuju da na ime parničnog postupka isplate 103.000 dinara, postupak je i dalje u toku.

- Protiv presude koju je donio Prvi osnovni sud u Beogradu 1.12.2021, Marinko i Vesna Jovanović (otac i majka sagovornice Telegrafa) preko njihovog advokata su izjavili žalbu. Predmet Prvog osnovnog suda u Beogradu je po žalbi tužilaca dostavljen Apelacionom sudu u Beogradu u maju ove godine na dalje postupanje koji će odlučiti o žalbi tužilaca od čega zavisi i dalji tok postupka o naknadi štete - stoji u odgovorima na pitanja redakcije.

Sa pitanjima o slučaju, obratili su se na još nekoliko adresa. Iz Opštine Šid stigao je odgovor o razlozima povlačenja tužbe.

- Jovanović Marinko je, zbog štete koju je pretrpio od strane lica migrantske populacije, protiv R. Srbije i opštine Šid podnio tužbu povodom koje je pokrenut i vođen postupak pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu. U toku sudskog postupka, imajući u vidu da je opština Šid pred sudskim instancama R. Srbije već imala u toku jedan sličan sudski postupak, a nakon konačne odluke Vrhovnog kasacionog suda Srbije kojom je utvrđeno da opština Šid nije kriva zbog materijalne štete koju su prouzrokovala lica migranstke populacije na njenoj teritoriji, Jovanović Marinko je, preko svoga punomoćnika, povukao tužbu protiv opštine Šid, dok je u sudskom postupku ostala tužena R. Srbija - naveli su u pisanom odgovoru.

Predsjednik Opštine Šid: Nismo nadležni, građani umorni od svega

U telefonskom razgovoru sa predsjednikom opštine Šid Zoranom Semenovićem Telegraf je dobio dodatne informacije. Kako im je rekao, više od 1,1 miliona migranata prošlo je kroz Šid. Trenutno ih je nešto manje od 1.100, iz 36 zemalja svijeta. Dodaje i da u opštini živi oko 36.000 mještana, te da je "više od 12.000 došlo u posjlednjih 25, 30 godina zbog ratova i svojih muka, oluja i protjerivanja". Zbog toga kaže da Šiđani najbolje razumiju migrante.

- I ovdje su ljudi koji su morali da napuste svoje ognjište - objašnjava.

Međutim, iako je riječ o opštini koja je privremeno postala dom tolikom broju izbjeglih, predsjednik opštine Semanović kaže da su suštinski bez nadležnosti da urede život u zajednici.

- Mi kao lokalna samouprava imamo problem. Svi migranti koji se nalaze na teritoriji RS su pod direktnom ingerencijom Komesarijata za izbjegla i raseljena lica. Njihovo kretanje prati javna bezbjednost, odnosno policija. A svaki upad u privatno vlasništvo je nadležnost tog privatnog lica čija je imovina, da se obrati policiji - kaže nam Semanović dodajući da zna za slučaj porodice Jovanović: 

- Mi kao lokalna samouprava imamo zavezane ruke već šestu godinu, koliko traje migrantska kriza u cijelom svetu, pa i u šidskoj opštini. Nemamo nikakvu ingerenciju da preduzmemo bilo šta ni da bismo zaštitili ni naše građane ili da bismo se odbranili od takvih stvari.

Ukazuje na koje adrese se treba obratiti.

- Jedina institucija je policija. Kod ovog događaja znam da je policiji više puta prijavljivan u periodu 2018, i 2019. godine. Dozvoljeno je da nekažnjeno prođu - ocjenjuje dodajući svoj stav da je i reakcija oštećenih mogla da bude drugačija:

- Sa druge strane, sam vlasnik kuće, snosi odgovornost. Ja živim u Šidu. Meni neko da je upao u kuću, ja bih zvao policiju. Ako policija ne reaguje, onda bih otišao u stanicu, pa inzistirao da dođu sa mnom i da im kažem: "Ovi ljudi žive ovdje nelegalno".

Kaže i da opština nema nadležnost ni opredijeljena sredstva za to da obnovi kuću Jovanovića.

- U ovako malom mjestu djeca idu u školu pješke ili biciklom, do kasno se igraju u parkovima, igralištima... Roditelji ne gledaju gdje su. Bila je to jedna mirna sredina. Posljednjih pet godina toga nema. Mi smo na ivici strpljenja. Brinemo da li će djeca naići na nekog od takvih ljudi, koji su najčešće bezopasni, ali su se dešavala i ubistva i otmice... Teško nam je živjeti ovdej. Razumijem građane, ali mi kao lokalna samouprava ne možemo pomoći, jer ne mogu da opravdam sredstva. Mogao bih možda da pokrenem inicijativu da se prikupi novac, pa da se obnovi ta kuća, ali su građni toliko umorni od svega, i toga i od korone... - kaže navodeći da ne vjeruje u pozitivan ishod.

Bez odgovora iz MUP-a i Komesarijata

Sa pitanjima o slučaju iz Telegrafa su se obratili i na adresu spomenutih - policije i Komesarijata za izbjeglice i migracije - ali, do objave ovog teksta nisu dobili odgovore.