Naučnici su otkrili da se Mjesec udaljava od Zemlje i da to mijenja sve što smo mislili da znamo o odnosu plave planete s njenim jedinim prirodnim satelitom.

Također ima veoma stvaran utjecaj na dužinu naših dana na Zemlji – iako nevjerovatno sporim tempom. Naime, udaljavajući se od Zemlje tokom miliona godina, Mjesec istovremeno produžava dužinu prosječnog dana.

Dan na Zemlji od 25 sati

Studija tima Univerziteta Viskonsin-Medison fokusirala se na stijenu iz formacije stare oko 90 miliona godina. Tako su uspjeli da analiziraju interakcije Zemlje s Mjesecom od prije 1,4 milijarde godina. Ispostavilo se da se Mjesec udaljava od Zemlje stopom od 3,82 centimetra godišnje.

To znači da će, na kraju, posljedica biti da će dan na Zemlji za 200 miliona godina trajati 25 sati, piše portal Indy100.com.

– Kako se Mjesec udaljava, Zemlja je kao klizač koji se okreće i usporava dok pružaju svoje ruke – rekao je Stiven Mejers, profesor geonauke Univerziteta Viskonsin-Medison.

On je rekao da je jedna od ambicija tima bila da koriste astrohronologiju da razviju veoma drevne geološke vremenske skale.

– Želimo da budemo u mogućnosti da proučavamo stijene stare milijarde godina na način koji je uporediv sa time kako proučavamo moderne geološke procese – dodao je Mejers.

Skrivene strukture na Mjesecu

Ovo, kako navodi Indy100.com, nije jedina priča koja je nedavno promijenila naše razumijevanje o Mjesecu. Naučnici su također otkrili milijarde godina vrijedne tajne zakopane ispod lunarne površine, a sve zahvaljujući kineskom svemirskom programu koji je otkrio skrivene strukture koje nam mogu pomoći da počnemo da sklapamo djeliće prošlosti našeg satelita.

Kako je u avgustu objavio “Lajv sajens”, naučnici su po prvi put uspjeli da vizuelizuju gornjih 300 metara lunarne površine uz pomoć podataka sa kineskog rovera “Čang’e 4”, prve letjelice koja je ikad sletjela na drugu stranu Mjeseca 2019. i od tada snima panoramu kratera i uzima uzorke minerala iz lunarnog plašta.

A rezultati su otkrili milijarde godina prethodno skrivene lunarne historije. Rover je omogućio naučnicima da vizuelizuju slojevite strukture koje čine gornjih 300 metara lunarne površine sa više detalja nego ikada prije.

Krater skriven unutar struktura

Rezultati, objavljeni početkom avgusta u “Žurnalu geofizičkog istraživanja: Planete”, otkrivaju da je prvih 40 metara lunarne površine sačinjeno od više slojeva prašine, zemlje i razbijenih stijena.

Skriven unutar ovih materijala bio je krater, koji je nastao udarom velikog objekta u Mjesec, prema Điankingu Fengu, istraživaču Instituta planetarne nauke u Arizoni i vodećem autoru studije. Naučnici špekulišu da otpad koji okružuje ovu formaciju čine krhotine od tog udara, prenosi Objektiv.rs.

Niže od prvog, otkrili su još pet različitih slojeva lunarne lave koja je procurila preko pejzaža prije više milijardi godina.

Vulkanska aktivnost na Mjesecu

Stručnjaci vjeruju da je naš Mjesec nastao prije 4,51 milijardu godina, kad je objekt veličine Marsa udario u Zemlju i odlomio komad naše planete. Tokom sljedećih 200 i nešto godina, Mjesec je nastavio da udara u svemirski otpad, što je ostavilo brojne pukotine na njegovoj površini.

Kao i na Zemlji, lunarni plašt je sadržao džepove otopljene magme koja se infiltrirala u novoformirane pukotine zahvaljujući nizu vulkanskih erupcija, kako je objasnio Feng. Ali, novi podaci s kineskog rovera pokazali su da što je vulkanska stijena bila bliže lunarnoj površini, to je postajala tanja.

– Mjesec se polako hladio i ostajao bez pare u kasnijoj vulkanskoj fazi. Njegova energija je oslabila tokom vremena – rekao je Feng.

Vjeruje se da je vulkanska aktivnost na Mjesecu zamrla prije između milijardu i 100 miliona godina, što znači da se uvelike smatra “geološki mrtvim”. Ali, Feng i njegove kolege sugerišu da možda još ima magme zakopane duboko ispod lunarne površine. Dok je pred kineskim roverom još mnogo posla, naučnici se nadaju da je ovo samo početak njihovog revolucionarnog mapiranja Mjeseca.

U međuvremenu je i indijska letjelica “Čandrajan 3” nedavno uspješno sletjela na drugu stranu Meseca, nakon što se ruska tri dana ranije zabila u njegovu površinu. Tamo je ostavila krater širok 10 metara.