PROVEDENA STUDIJA

Naučnici otkrili genetiku zavisnosti od kanabisa

Naučnici su utvrdili genske varijante povezane s rizikom od razvoja zloupotrebe kanabisa

Postoje genetske predispozicije za zavisnost od kanabisa. AP

M. Z.

28.11.2023

U studiji koja je obuhvatila genetske podatke više od milion ljudi naučnici su počeli da otkrivaju genetiku zavisnosti od kanabisa.

Negativni utjecaji

Naučnici su utvrdili genske varijante povezane s rizikom od razvoja zloupotrebe kanabisa, stanja kad ljudi grade toleranciju prema toj supstanci i muče se da smanje upotrebu uprkos negativnim utjecajima na život i zdravlje, piše Live Science.

Ovaj poremećaj ima zvanične dijagnostičke kriterije u priručniku za poremećaje mentalnog zdravlja, ali, grubo rečeno, to znači upotrebu kanabisa koja postaje problematična i uključuje toleranciju ili druge biološke znakove zavisnosti, poput apstinentske krize.

Radi ispitivanja potencijalnih genetskih rizika tog poremećaja, istraživači su analizirali genome više od milion ljudi, od kojih oko 64.000 s dijagnozom zavisnosti od kanabisa, uglavnom osobe s evropskim porijeklom, ali i afričkim, istočnoazijskim i mješovitim.

U svakoj populaciji otkrivena su ključna mjesta genetske varijacije u genomu povezana sa zavisnošću od kanabisa. Pronađene su 22 „lokacije“ relevantne za Evropljane, po dvije među Afrikancima i Istočnoazijcima, i jedna kod ljudi mješovitog porijekla.

Zbog toga je bitno da se genomsko istraživanje proširi van područja evropskog porijekla, kako bi se otkrilo više genskih varijanti koje su relevantne za svaku populaciju.

U novoj studiji, objavljenoj 20. novembra u žurnalu Nature Genetics, žarišta varijacija često su se pojavljivala blizu gena povezanih s neuronima, ćelijama nervnog sistema koje komuniciraju električnim i hemijskim porukama. To je uključivalo gen koji kodira za dopaminski receptor bitan u moždanom sistemu nagrađivanja i s ulogom u stjecanju zavisnosti.

Direktna interakcija

Druge vrste neurona koji reagiraju na različite hemijske poruke također su se pojavljivale u podacima. Međutim, receptori za kanabis nisu iskakali na najviši nivo. Moguće je da bi se geni povezani s receptorima za kanabis pojavljivali u većim skupovima podataka. Zasad je najveći dio onoga što smo vidjeli nizvodno od direktne interakcije sastojaka kanabisa s receptorima u mozgu, kažu istraživači.

Osim identifikacije žarišta, ispitivano je da li se te genetske odlike pojavljuju pored onih koje su povezane s drugim poremećajima i ponašanjima. Otkrivene su veze između zloupotrebe kanabisa i pušenja cigareta, raznih oblika zavisnosti i simptoma posttraumatskog stresnog poremećaja (PTSD).

Istraživači su uporedili genetske obrasce povezane sa zavisnošću od kanabisa s obrascima ranije povezanim s generalnom upotrebom kanabisa. Obrasci su bili prilično različiti – generalna upotreba kanabisa nije bila povezana s PTSD-om, naprimjer. Međutim, i generalna upotreba kanabisa i dijagnosticirani poremećaj bili su povezani sa šizofrenijom, mada je u drugom slučaju veza bila jača.

Rak pluća

Na kraju, otkrivena je potencijalna genetska veza između zavisnosti od kanabisa i raka pluća. Pušenje kanabisa sadrži produkte sagorijevanja koji bi mogli biti mehanizam veze s rakom pluća, a vidjeli smo da je zavisnost od kanabisa povezana i s pušenjem cigareta, poznatim uzrokom raka pluća. U istraživanju je zavisnost od kanabisa ostala povezana s rakom pluća čak i kad su cigarete eliminirane iz kombinacije, piše Telegraf.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.