Novinar uglednog francuskog "Liberationa" Arnauld Vaulerin napisao je autorski tekst o obilježavanju neustavnog dana RS. 

- Srpski secesionisti proslavili su ove nedjelje trideset godina od stvaranja RS kao "državni praznik", u slavu velikosrpskog nacionalističkog projekta i bivših lidera optuženih za zločine protiv čovječnosti i genocida. Prezir prema centralnoj državi, što je radost populista i sol propagandista, naveo je Vaulerin za "Liberation".

Eksplicitna podrška projektu secesije

Tako bi 9. januar bio dan slavlja u Bosni i Hercegovini. Pa čak i "državni praznik" prema Miloradu Dodiku, političkom vođi i glavnom secesionisti RS, jednog od dva entiteta Bosne i Hercegovine. 

Banjalučki moćnik je iz svog džakovskog kapitala ove godine uradio velike stvari za ovu 30. godišnjicu stvaranja RS: tri dana komemoracije, vojno-policijska parada, demonstracija sile i pozivi upućeni na sve strane gomili autoritarne diplomate - Kina i Rusija na čelu -, telegrafisti mržnje, nostalgični poricatelji, evropski parlamentarci na maloj nozi.

Datum i komemoracija, nažalost, nisu ništa novo, jer ga nacionalisti obilježavaju već trideset godina. Ali ove godine, teško je ovo učešće ne shvatiti kao eksplicitnu podršku projektu secesije Milorada Dodika koji ugrožava mir i stabilnost cijelog regiona.

- Nema slobode za srpski narod bez nezavisne države - rekao je Dodik u nedjelju pod niskim nebom u Banjoj Luci. Dugi niz godina je u više navrata davao gromoglasne izjave protiv "nemoguće države", centralne države Bosne i Hercegovine, za koju kaže da se mora "raspasti". Toliko poteza po bradi koji oduševljavaju populiste i hrane propagandiste, piše Vaulerin.

Etničko čišćenje

Posljednjih mjeseci, Dodik je tražio da se povuku određene ovlasti koje pripadaju centralnoj vlasti, koje su nažalost jako slabe i na izdisaju 26 godina nakon Dejtonskog mirovnog sporazuma. U decembru, Narodna skupština RS je dala šest mjeseci Vladi entiteta da organizira legalan odlazak iz tri krucijalne centralne institucije: vojska, pravda i porezi. Iako entitetski zakon ne može staviti van snage zakon centralne države. Svidjelo se ili ne onima koji kritikuju katastrofizam jednih ili koji ismijavaju aktivizam drugih, secesija je u toku.

U takvoj klimi treba vidjeti ovu usiljenu komemoraciju 30 godina RS. Ona prati linije projekta Velike Srbije Slobodana Miloševića i Radovana Karadžića. 30 godina nakon početka rata, koji je završio smrću više od 100.000 ljudi i dva miliona raseljenih, Bosna ostaje jako slaba poveznica na Balkanu koji je postao teren za uticaj iliberalnih režima i ekstremne desnice.

Ako ste još u nevjerici, dovoljno je pogledati slike militantnih hordi koje slave ovog vikenda 30 godina RS, naročito u gradovima gdje je etničko čišćenje ostavilo hiljade mrtvih. Neki su išli tako daleko da su čak uzvikivali u čast Karadžića i Mladića, političkog i vojnog lidera Srba u Bosni optuženih za zločine protiv čovječnosti i genocid, posebno za masakr u Srebrenici 1995. godine, i koji su danas u zatvoru.

Dio granica ispisan krvlju

Uprkos tome što su centralne vlasti proglasile 9. januar neustavnim, ovaj "nacionalni dan" drag Miloradu Dodiku, validira projekat Velike Srbije. Iako je govorio da se bori protiv secesionista, 9. januara 1992. godine, Radovan Karadžić je proglasio “RS naroda Bosne i Hercegovine”. Ova Republika, čiji je jedan dio granica ispisan krvlju, je potvrđena u Dejtonskom mirovnom sporazumu. Više u ime mira i stabilnosti, nego u ime pravde i koherentnosti, podsjeća Vaulerin.

Bili bismo slijepi i neiskreni ako bismo samo krivili secesioniste i nacionaliste koji nikada nisu napustili Balkan, a koji je blizu Evropi tako indiferentnoj spram njihove sudbine, ističe Vaulerin, te pojašnjava:

- Evropljani su povećali razočarenje, podjele i pogreške nakon Dejtonskog sporazuma. Do te mjere da su igrali igru autoritarnih režima koji su preuzeli posao. 

EU koja tvrdi da želi da se oslobodi svakog tutorstva, ponekad jadikuje da je prezrena od Rusa i napuštena od Amerikanaca, suočava se sa kolosalnim poslom.

To bi mogla biti jedna od osnovnih linija mape puta za francusko predsjedavanje Evropskom unijom. U najmanju ruku, potrebno je da se demantuju optužbe o indiferentnosti, napisao je Vaulerin za "Liberation".