Na današnji dan 2013. godine, u Sarajevu je, u 64. godini, preminuo bosanskohercegovački glumac Ivan Vanja Albahari.

Glumačku karijeru Vanja je započeo već s 12 godina glavnom ulogom u filmu "Parče plavog neba". Karijeru je kasnije nastavio u Narodnom pozorištu Mostar, a nakon povratka u Sarajevo postao je član dramskog ansambla Pozorišta mladih i Narodnog pozorišta.

Šira bosanskohercegovačka javnost upoznala ga je preko sinhronizacije crtanih filmova i uloga u brojnim radijskim emisijama. Naročito se istakao ulogama u filmovima "Dr. Mladen", "Partizanska eskadrila" i "Sarajevski atentat", te TV serijama “Tale” i “Memoari porodice Milić”.

Umro Johan Gutenberg, pronalazač štamparske mašine

1468. – Umro Johan Gutenberg (Johannes), njemački pronalazač štamparske mašine, poznat po svojim doprinosima tehnologiji štampe. Iako su Kinezi već u 6. vijeku koristili rezbarene drvene ploče za umnožavanje tekstova, a Korejci pokretna metalna slova za štampanje sredinom 13. vijeka, u Evropi su do sredine 15. vijeka knjige umnožavane prepisivanjem rukom, što ih je činilo skupim i rijetkim. Gutenbergov izum je omogućio eksplozivno širenje znanja u renesansnoj Evropi.

1809. – Rođen njemački kompozitor i pijanist Feliks Mendelson (Felix Mendelssohn). Već s devet godina debitirao je kao pijanist, a sa 17 napisao svoje majstorsko djelo uvertiru "San ljetne noći". Od 1835. bio je glavni dirigent koncerta "Gewandhaus" u Lajpcigu, gdje je osnovao konzervatorij, 1843., svrstavši time Lajpcig u red glavnih evropskih muzičkih centara.

1821. - Elizabeta Blekvel (Elizabeth Blackwell), prva žena koja je završila medicinsku školu (MD), odnosno prva žena doktor medicine u savremenoj eri i pionirka u edukaciji žena iz medicine, rođena je na današnji dan. Godine 1853., Blekvel je otvorila dispanzer u Njujorku, koji je kasnije postao bolnica, a potom joj se pridružila i njena mlađa sestra Emili. U novembru 1868., Elizabeta je otvorila i Ženski medicinski koledž.

1876. – Albert Spalding otvorio je fabriku za sportsku opremu “A.G. Spalding” koja je počela proizvoditi prve službene lopte za bejzbol, tenis, košarku, golf i fudbal. Inače, Spalding je bio američki bacač, menadžer i izvršni direktor u ranim godinama profesionalnog bejzbola.

1919. – Održana prva sjednica Lige naroda, preteče današnjih Ujedinjenih nacija.

Dan kada je muzika umrla

1928. - Rođen Novak Novaković, poznatiji kao Novak Novak, srbijanski i jugoslavenski humorist, pisac, novinar, jedan od najpopularnijih i najplodnijih TV scenarista iz vremena bivše Jugoslavije. Novinarstvom se počeo baviti 1948. godine, pišući za časopis „Rad“, premda mu je prva humoreska objavljena u zagrebačkom listu „Kerempuh“ godinu ranije. Potom je prešao u redakciju već renomiranog „Ježa“. Uzlet u karijeri Novaka Novaka predstavlja njegovo angažiranje u pionirskim koracima TV Beograd. Nakon nekoliko godina provedenih u Radio Beogradu, gdje je bio urednik marketinških emisija i jutarnjeg programa, 1957. godine postaje urednik humorističkog programa Televizije Beograd, što je radio sve do 1988. godine, kada je penzionisan.

1958. – Potpisan sporazum o ekonomskoj uniji Belgije, Holandije i Luksemburga, kojim je predviđena potpuna privredna integracija triju zemalja.

1959. – U najtežoj avionskoj nesreći u historiji rokenrola poginula su tri slavna muzičara. Badi Holi (Buddy Holly), Riči Valens (Ritchie) i J. P. Ričardson (Richardson) putovali su tog dana u Minesotu. Srušili su se nakon samo desetak kilometara leta u kukuruzište sjeverno od aerodroma. U pjesmi “Američka pita” današnji tragični dan nazvan je “The day the music died” (“Dan kada je muzika umrla”).

1966. – Na Mjesec se spustila prva letjelica lansirana sa Zemlje – sovjetski vasionski brod bez ljudske posade “Luna 9”, poslije čega je počeo da emitira TV signale.

Vlade Divac, regionalna košarkaška legenda, slavi 56. rođendan

1968. - Rođen Vlade Divac, jedan od najboljih srbijanskih košarkaša i nekadašnji državni reprezentativac Jugoslavije s kojom je osvojio brojne medalje na evropskim i svjetskim prvenstvima, te olimpijskim igrama. Divac je jedan od prvih Evropljana koji je zaigrao u NBA ligi, a zbog svog humanitarnog rada Ujedinjene nacije su ga proglasile ambasadorom dobre volje.

1976. – U Skoplju je rođena Tijana Dapčević, profesorica violončela i proslavljena muzičarka, ali i glumica. Važi za jednu od najduhovitijih žena među estradnim umjetnicima. Tijanini najpoznatiji hitovi su i danas među najizvođenijim i najpopularnijim evergrinima, poput „Zemlja mojih snova“ i „Sve je istom samo njega nema“. Godine 2014., predstavljala je Makedoniju na Eurosongu.

1990. – Umro Đuro Basler, bosanskohercegovački historičar, arheolog i konzervator, koji je radio kao arheolog u Zemaljskom muzeju BiH u Sarajevu. Bavio se prahistorijom, te antičkom i srednjovjekovnom historijom Bosne i Hercegovine.

1996. – Pripadnici međunarodnih mirovnih snaga za održavanje mira, njih 57.000, na osnovu odluka Dejtonskog mirovnog sporazuma, stigli u Bosnu i Hercegovinu.

Preminula glumica Marija Šnajder, proslavila se ulogom u “Posljednjem tangu u Parizu”

1997. – Češki pisac Bohumil Hrabal poginuo skočivši s petog sprata bolnice u Pragu u kojoj je liječen od artritisa. Nastavljajući tradiciju Jaroslava Hašeka, u djelima je intenzivno osvjetljavao tragično-groteskne trenutke ljudske egzistencije. Na osnovu njegove novele “Strogo kontrolisani vozovi” Jirži Mencl je snimio istoimeni film za koji je 1968. dobio nagradu Oskar. Ostala djela: zbirke pripovijedaka “Govori ljudi”, “Biser na dnu”, “Časovi igranja za starije i iskusnije”, “Oglas na kuću u kojoj više ne želim da živim”, “Vašarske pjesme o ubistvu i legende”, “Praznik visibaba”.

2011. – U 58. godini preminula francuska filmska i televizijska glumica Marija Šnajder (Maria Schneider), najpoznatija kao partnerica Marlona Branda u kontroverznom filmu “Posljednji tango u Parizu”. Osim francuskih, Šnajder se pojavila i u većem broju italijanskih te nekoliko američkih filmova. Nažalost, njena 40-godišnja karijera obilježena je ovisnošću o drogi, predoziranjima, pokušajem samoubistva i liječenjem u duševnoj bolnici.

2016. - Umro Džo Alaski (Joe Alaskey), američki glumac koji je pozajmio glas Dušku Dugoušku, Patku Dači, mačku Silvestru, ptičici Tvitiju, Pepe le Tvoru, pijetlu Sofroniju, kao i mnogim drugim crtanim junacima. Osim toga, “dao” je glas i Ričardu Niksonu (Richard Nixon) u filmu "Forest Gamp", a bio je i narator dokumentarne emisije "Murder Comes to Town".