Kolegij Narodne skupštine RS odlučio je da će sutra biti održana 19. sjednica o promjenama Ustava RS, a nakon nje i 20. posebna sjednica, na kojoj će biti razmatran Nacrt novog ustava RS, kao i Prijedlog zakona o zaštiti ustavnog uređenja RS - po hitnom postupku, na prijedlog Milorada Dodika.
U Prijedlogu zakona o zaštiti ustavnog uređenja RS navedeno je osnivanje, organizacija, nadležnost i ovlaštenja "Specijalnog tužilaštva RS za zaštitu ustavnog uređenja" i "Specijalnog suda RS", kao i drugih državnih organa u RS.
U pojašnjenju se navodi da se ovaj zakon donosi "s ciljem efikasne zaštite ustavnog uređenja RS".
Kako je navedeno, zakon bi podrazumijevao krivična djela na sljedeće stvari:
1) napad na ustavno uređenje Republike Srpske,
2) ugrožavanje teritorijalne cjeline,
3) dovođenje Republike Srpske u položaj potčinjenosti ili zavisnosti,
4) ubistvo predstavnika najviših organa RS,
5) otmica najviših predstavnika RS,
6) oružana pobuna,
7) sprečavanje borbe protiv neprijatelja,
8) služba u neprijateljskoj vojsci
9) pomaganje neprijatelju,
10) protivzakonito formiranje paravojnih i parapolicijskih snaga,
11) podrivanje odbrambene moći Republike Srpske,
12) diverzija,
13) sabotaža,
14) špijunaža,
15) odavanje tajne Republike Srpske,
16) upućivanje i prebacivanje na teritoriju Republike Srpske oružanih snaga i municije,
17) pozivanje na nasilnu promjenu ustavnog uređenja Republike Srpske.
18) pomoć učiniocu poslije izvršenog krivičnog djela protiv ustavnog uređenja Republike Srpske,
19) stvaranje grupe ili organizovane kriminalne grupe za vršenje krivičnih djela protiv ustavnog uređenja Republike Srpske,
20) nepoštovanje ili neizvršavanje odluka institucija ili organa Republike Srpske
21) druga krivična djela kojima se posredno ili neposredno ugrožava ustavno uređenje i teritorijalni integritet Republike Srpske.
Postavlje se pitanje ko će u ovoj cijeloj priči biti neprijatelj, da li će se možda njime proglasiti državne institucije. Također, da li će se eventualno hapšenje Dodika tumačiti kao otmica najviših predstavnika RS? Da li će se kao položaj potčinjenosti podrazumijevati ako državne institucije rade svoj posao, još jedno je od pitanja koje bi moglo biti sklono interpretaciji.
Navodi se da glavnog specijalnog tužioca i njegovog zamjenika imenuje NSRS na prijedlog ministra pravde.
- Specijalno tužilaštvo čine: glavni specijalni tužilac, zamjenik glavnog specijalnog tužioca i najmanje tri specijalna tužioca. Za specijalnog tužioca može se imenovati lice sa završenim pravnim fakultetom i najmanje tri godine radnog iskustva nakon položenog pravosudnog ispita. Dodatne specijalne tužioce imenuje Narodna skupština Republike Srpske. Dodatni specijalni tužioci mogu biti raspoređeni u Specijalno tužilaštvo i iz Republičkog tužilaštva ili okružnih tužilaštava Republike Srpske, uz saglasnost tužioca koji se raspoređuje - piše u članu 16. prijedloga novog zakona.
Ističe se da će plaća stručnih saradnika u Specijalnom tužilaštvu biti jednaka plaći stručnih saradnika u okružnim tužilaštvima.
- Tužioci Specijalnog tužilaštva imaju pravo na poseban dodatak na složenost i rizik u obavljanju poslova u iznosu do 30% od osnovne plate koju ostvaruju na pozicijama na koje su imenovani - navodi se u 26. članu.
Što se tiče Specijalnog suda RS za zaštitu ustavnog uređenja RS, navodi se da je on nadležan za postupanje u slučajeva iz 21 stavke, koje smo ranije naveli iz člana 3. ovog zakona.
Navodi se da će se s ciljem provođenja ovog zakona u KPZ-u u Banjoj Luci osnovati Posebna pritvorska jedinica za izvršenje mjere pritvora određenog u krivičnom postupku.
- S obzirom na djelovanja Kristijana Šmita, koji nije imenovan za visokog predstavnika u BiH u skladu sa procedurama predviđenim Aneksom 10 Dejtonskog sporazuma, a koji je donošenjem odluka kojim nameće zakone u Bosni i Hercegovini, koje nemaju ni legalitet ni legitimiteta, u kontinuitetu urušavao vladavinu prava i pravnu sigurnost na teritoriji BiH i Republike Srpske i ustavni poredak i Dejtonski sporazum, Republika Srpska je bila prinuđena da preduzme mjere kako bi zaštitila svoje ustavno uređenje. Kako pritisci i pokušaji narušavanja ustavnog uređenja Republike Srpske i Bosne i Hercegovine i dalje ne prestaju, Republika Srpske ovim zakonom preduzima dalje mjere na očuvanju svog ustavnog uređenja. Donošenjem ovog zakona Republika Srpska nastoji da obezbijedi posebnu zaštitu svog ustavnog uređenja i bezbjednosti, a kako bi zaštitila svoje građane od vanustavnih institucija i njihovog djelovanja, te spriječila pokušaje urušavanja Republike Srpske i dejtonske Bosne i Hercegovine. Naime, na ovaj način nastoje se zaštititi svi građani Republike Srpske, njihova ljudska prava i osnovne slobode garantovane Ustavom Republike Srpske, Ustavom Bosne i Hercegovine, te Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, te očuvati bezbjednost i ustavno uređenje Republike Srpske - navodi se u razlozima za donošenje ovog zakona.
Očigledno je da je namjera ovog zakona provođenje skandaloznih zakona koje je usvojila NSRS nakon prvostepene presude Dodiku, a koje je Ustavni sud BiH privremeno stavio van snage.
