Humani papiloma virus (HPV) predstavlja najčešću viralnu infekciju reproduktivnog trakta. Većina seksualno aktivnih žena i muškaraca će biti inficirana u jednom momentu svog života.
Razvoj raka grlića maternice je povezan s perzistentnom infekcijom jednim od 13 HPV tipova (HPV16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68).
Monitoring infekcije
DNK visoko rizičnih HPV tipova je pronađena kod 99,7 posto tipova raka grlića maternice. Rana detekcija i tretman prekancerogenih lezija može spriječiti progresiju u cervikalni kancer.
Molekularni skrining i genotipiziranje virusa je visoko pouzdana metoda u kliničkoj dijagnostici.
Molekularno genotipiziranje može determinirati multiplu HPV infekciju, a može se vršiti i monitoring infekcije u toku određenog vremenskog perioda.
Iako je senzitivnije od citoloških analiza, HPV testiranje ima svojih limitacija u smislu prediktivne vrijednosti za detekciju prekancerogenih stanja, te se postavlja pitanje trijaže HPV pozitivnih pacijenata.
HPV metilacija je novi biomarker koji pomaže pri razlikovanju benigne HPV infekcije od one koja će progresirati u kancer, i kao takva predstavlja kariku koja je do sada nedostajala nakon dobivanja pozitivnog HPV rezultata, odnosno dijagnostike CIN-a (Cervikalna Interepitelialna Neoplasia).
Detekcija epigenetskih promjena, posebno ako su povezane s razvitkom prekancerogenih lezija, može služiti kao dijagnostički biološki marker za rizik od nastanka raka cerviksa među HPV pozitivnim ženama.
Metilacijski test specifično detektira promjene u genomu tkiva, koje čini da normalne ćelije imaju visok rizik progresije u kancerogene ćelije.
Ciljane sekvence
Ovakav pristup će reducirati nepotrebnu kolposkopiju i tretmane žena koje nemaju klinički značajnu HPV infekciju.
Studije pokazuju da se hipermetilacija gena FAM19A4 i mir124-2 povećava s težinom oboljenja.
Metilacijski nivoi FAM19A4 i mir124-2 gena su posebno visoki kod žena s rakom grlića maternice i “uznapredovalih” cervikalnih intraepitelijalnih neoplazija (CIN).
Test sadrži i internu kontrolu kojom potvrđujemo tačnost procedure. Limit detekcije za sve tri ciljane sekvence je 95 posto, tj. 7,5 kopija po PCR reakciji.
Precizna terapija
Detektiranje premetilacije gena FAM 19A4 I mir124-2 omogućava detektiranje raka grlića maternice na molekularnom nivou, što znatno povećava uspješnost terapije. U isto vrijeme, sprečava nepotrebne hirurške zahvate kod negativnih pacijenata.
Postojanje CIN-a
Test se preporučuje i kod perzistentnih infekcija visokorizičnim tipovima HPV-a, čak i bez prisustva CIN-a, s obzirom na dokazanu povezanost između samog prisustva visokorizičnog HPV-a sa razvojem karcinoma.
Kod pacijenata s postojećim CIN-om test je neprocjenjiv kod donošenja odluke za nastavak terapije.