Karcinom usana počinje se razvijati obično na granici kože i sluznice te češće zahvata donju usnu, ali se može pojaviti i na gornjoj te tada ima veći maligni potencijal.

Hirurško liječenje

Od karcinoma usana više obolijevaju muškarci nego žene, a kao uzročnik ili provocirajući faktori navode se fizički i hemijski nadražaji (pušenje posebno na lulu, UV zraci, utjecaj vjetra i soli). 

U većini slučajeva radi se o planocelularnim karcinomima koji imaju potencijal metastaziranja (širenja) u okolne strukture putem limfnih sudova, najčešće u vrat i pluća. Postoje i bazocelularni karcinomi koji izuzetno rijetko metastaziraju, ali imaju jak lokalni destruktivni potencijal.

Tumor može imati vegetativnu i ulceroznu formu. Klinička manifestacija najčešće je u vidu bezbolnog ulkusa (kratera) koji ima tendenciju povećanja. Praktično i najvažnije kazano, svaka rana na usnama koja ne zacijeli za tri mjeseca mora se smatrati rakom usne dok se ne dokaže suprotno.

Hirurško liječenje kod ove vrste karcinoma je najvažnije, ali uz određenu dodatnu terapiju, a najčešće je to zračenje. To podrazumijeva odstranjenje kod planocelularnog karcinoma oko pet milimetara u zdravo tkivo, a kod bazocelularnog je dovoljno da su ivice odstranjenja udaljene oko dva milimetra od ruba tumora.

Defekt tkiva

Svakako je rekonstruktivni zahvat neophodan, jer se najčešće rana ne može samo sašiti zato što bi se zbog velikog defekta razdvojila.  

Zbog toga je potrebno defekt tkiva nadomjestiti plastično-rekonstruktivnim zahvatom.

Drugim riječim, neophodna je redistribucija okolnog tkiva da bi se omogućio dobar estetski i funkcionalan rezultat (mogućnost dobrog govora, hranjenja, zviždanja itd).

Moguće radikalno uklanjanje

U posljednje vrijeme radi se i tzv. intraoperativna ''sentinel biopsija'' ili patohistološka analiza tzv. žlijezde čuvarice ili prve drenažne limfne žlijezde. Tako da govorimo o tzv. jednostepenoj operaciji koja se završava u jednom aktu odstranjivanja tumora i odstranjivanja metastaskih procesa ovisno o izvještaju patologa.

Za vrijeme operacije potvrđuje se dijagnoza karcinoma usne, dokazuje metastaza u regionalne čvorove te otklanjanje i tumora i metastaza. Hirurško liječenje je uspješno, jer je uobičajeno moguće radikalno uklanjanje tumora.