Operacije nosa spadaju u najteže i najčešće operacije estetske hirurgije i koja na više načina simbolizira umjetnost, nauku i praksu ove hirurške discipline (prije svega estetske hirurgije). 

Neohodni su (raz)otkrivanje psihoestetskog statusa pacijenta, hirurška kompetentnost za modifikaciju operativnog zahvata u skladu sa individualnom situacijom (radi se personalizirana hirurgija) i, na kraju, ali i najvažnije - poboljšanje nosne i respiratorne (disajne) funkcije.

Bitna je – informiranost

Pacijent i njegova rodbina su mnogo zahtjevniji danas i uopšte bolje informirani nego ikad ranije. Mnoge od informacija budu pogrešno shvaćene i pacijent može biti pod lažnom impresijom.  

Stoga, prave informacije mora dobiti od hirurga. Pacijent vjeruje ili dolazi sa predubjeđenjem da je estetski hirurg čarobnjak, zaboravlja da je esteska hirurgija grana hirurgije sa mogućim, mada izuzetno rijetkim komplikacijama.

Glavna komplikacija je ponovni operativni zahvat odnosno neuspjeh operacije. U svijetu, ovisno od hirurga do hirurga, ponovni zahvat dešava se od 3, 5 do 15 posto slučajeva. Prave informacije navodimo u daljem tekstu.

Većina pacijenata koji žele estetsku operaciju nosa jednostavno traže poboljšanje njegove veličine i oblika. Najčešće žele smanjiti veličinu – nekad djelomično smanjiti određenu zonu, a nekad kompletan nos.

+Pritom se ne smije zanemariti činjenica (osobito se to odnosi na pacijenta) da nos, pored važne estetske i dominantno personalne karakteristike, predstavlja i važan organ mirisa i prvi i osnovni organ disanja. Činjenica je da je funkcija disanja najčešće narušena kod većine pacijenata koji traže ovakav estetski zahvat, a osobito nakon traume nosa. To pacijent ne mora osjećati, ali hirurg bi morao to uočiti i prezentirati pacijentu.

Rezultat tih opservacija obično je operativni zahvat iz estetskih ali i funkcionalnih razloga (operacija nosnoga septuma – pregrade koja je iskrivljena i/ili izlomljena što otežava disanje).

Ko je za operaciju

Iz svega navedenog očito je da je za uspjeh operativnog zahvata od najvećeg značaja pravilan odabir pacijenata. Zadovoljni moraju biti i pacijent, i hirurg.  

Kako bi se to postiglo važno je otkriti da nije riječ o pacijentu sa dismorfobijom, odnosno iskrivljenom slikom (u ogledalu) o samome sebi.  

Jer, bez obzira na korektno urađeni zahvat, veoma dobar ili čak perfektan rezultat, pacijent sa iskrivljenom predstavom o samom sebi može biti nezadovoljan.  

Takav pacijent je veliki problem. Čak i kad bi svaki od 10 estetskih hirurga potvrdili da je operativni zahvat dao vrhunski rezultat i da nema potrebe za novim zahvatima, da su dišni putovi dobro prohodni, takav pacijent ne bi to prihvatio i insistirao bi na daljoj korekciji.

Takve pacijente nije lako otkriti u prijeoperativnom razgovoru jer je gotovo uvijek riječ o ljudima koji su inteligentni, elokventni, simpatični, a u dubini duše mogu biti frustrirani ili puni kompleksa.

No, čak i kad hirurg prerpozna takvog pacijenta, slanje psihologu često dovodi do nerazumijevanja u ordinaciji plastičnog hirurga. Može to biti zaista neugodno iskustvo i za pacijenta i hirurga.

Procedure i tehnike

Postoje dvije operativne tehnike – zatvorena i otvorena. Operaciju je laiku teško razumjeti pošto se kod zatvorene tehnike praktično radi „na slijepo“ i nema vanjskih rezova.  

Kod otvorene tehnike,preglednost je besprijekorna, ali nedostatak je što ostaje mali ožiljak na kolumeli - pregradi koja dijeli dvije nosnice.  

Sam perativni zahvat traje oko 60 minuta kada se radi samo estetska komponenta, a u prosjeku traje 90 minuta kada se radi i operativni zahvat nosne pregrade radi boljeg disanja.

Sama operacija se izvodi tako da je pacijent u opštoj anesteziji, a rjeđe u kombinaciji analgosedacije i lokalne anestezije. U našoj poliklinici znamo uraditi zahvat i u lokalnoj anesteziji ako je pacijentu opšta anestezija rizična zbog zdravstvenog stanja ili ako on takvu anesteziju preferira.

Postoperativni tok

Bolničko liječenje nije neophodno. Četiri do šest sati nakon operativnog zahvata pacijentu je dozvoljeno da ide kući, ali po želji može ostati 24 sata ili duže. 

Tamponada nosa traje 3-5-7 dana, zavisno radi li se nosna pregrada i kakvo je oštećenje (ispravljanje krive nosne pregrade i konsekutivno bolje disanje).

Gips ili druga vrsta imobilizacije na nosu se drži 7 do 10 dana. Vanjskih ožiljaka nema, rijetko samo 5 mm na spoju sa gornjom usnom (kod otvorene tehnike) ali je on praktično nevidljiv.

Obično se konci ne skidaju nego se sami resorbiraju. Izuzetak je skidanje nekoliko konaca na bazi nosa ako se koristi otvorena tehnika. Povratak na posao, zavisno od vrste operativnog zahvata, očekuje se nakon 7-12 dana.

Uspjeh operacije

Uspjeh često ovisi od taktilnog i emocionalnog osjeta hirurga. Podrazumijeva se trodimenzionalni koncept. Kompleksnost se sastoji u tome što je često, ponekad i nemoguće predvidjeti krajnji rezultat.  

Pacijentovo zadovoljstvo je uobičajena konsekvenca operativnoga zahvata. Određeni broj pacijenta zahtijeva dodatni operativni zahvat, najčešće minorni u lokalnoj anesteziji pa se on mora smatrati nastavkom liječenja a ne komplikacijom.

U našim rukama u poliklinici „Karabeg“ procenat ponovljenih operativnih zahvata je na najmanjoj mogućoj stopi - ispod 3 procenta. To se ,naravno, predoperativno objasni pacijentu koji tu činjenicu shvati i prihvati.