Hronično ste umorni, često vam se spava tokom dana, što “sređujete” s tri, četiri šolje kafe. Uvečer osjećate navalu adrenalina i dugo ne možete da zaspite. Razdražljivi ste, osjećate slabost u mišićima i toliki stres da imate osjećaj da ste pred nervnim slomom. Smjenjuju se faze prejedanja, preskakanja obroka i nespavanja. Ako simptome prate smanjeni libido, bezvoljnost, kao i česte respiratorne infekcije i alergije, moguće je da patite od sindroma adrenalnog umora.
Uloga "stresomjera"
Jednostavan i opušten način života više ne postoji, smatraju stručnjaci. Danas smo svakodnevno pod tolikim stresom, a da toga uopće nismo svjesni. Naša tijela nisu “mutirala” kako bi živjela današnji stil života i velika većina nas se osjeća hronično iscrpljeno i pod stresom. Kada stres potraje (od nekoliko mjeseci pa do 20-ak godina), javljaju se simptomi adrenalnog umora.
Ulogu "stresomjera" u organizmu obavljaju nadbubrežne žlijezde, koje su odgovorne za proizvodnju adrenalina, kortizola, progesterona i testosterona.
Kada smo pod stalnim stresom, ove žlijezde neprestano (umjesto povremeno) luče adrenalin i kortizol i na taj način se iscrpljuju. To opet dovodi do smanjenja koncentracije kortizola i na kraju rezistencije (tijelo više ne reaguje na kortizol). Zato se mnoge hronične bolesti liječe upravo kortikosteroidima.
Istraživanja pokazuju da češće obolijevaju ljudi koji uspone i padove u životu doživljavaju negativno, kao i žene u menopauzi i muškarci u andropauzi. Procjenjuje se da danas i do 80 posto ljudi u nekoj životnoj fazi može da bude pogođeno adrenalnim umorom.
Lista simptoma
Da li patite od ovog sindroma najjednostavnije ćete provjeriti na sljedeći način: lezite i odmorite se desetak minuta, pa izmjerite krvni pritisak u ležećem položaju. Ustanite i odmah ponovno izmjerite pritisak. Ako je nakon ustajanja pritisak niži nego dok ste ležali, postoji mogućnost da vaše nadbubrežne žlijezde ne rade dobro.
Česti simptomi adrenalnog umora su:
- Želja za slanom, masnom i slatkom hranom
- Debljanje oko struka
- Krhki i tanki nokti, suha i tanka kosa, koža koja brzo stari
- Crni krugovi oko očiju
- Hladne ruke i noge, toplo lice, valovi vrućine
- Iscrpljenost nakon svake fizičke aktivnosti
- Pojačani PMS, simptomi menopauze i andropauze
- Razdražljivost, blaga depresija
- Nedostatak energije
- Mišićna slabost
- Slabi seksualni nagon
- Češće i snažnije alergije
- Lagana vrtoglavica tokom ustajanja iz sjedećeg ili ležećeg položaja
- Često uzdisanje “iz dna duše”
- Osjećaj da ne možete da stignete da obavite kućne i poslovne obveze
- Česte infekcije i upale (sinusitis, kandida, cistitis)
- Alergija, astma, autoimune bolesti, kožne bolesti
Šta vam je činiti
Liječenje treba provoditi pod nadzorom ljekara, a obuhvata promjene u načinu života, ishrani i ponašanju.
Pronađite način da se nakratko odmorite u ležećem položaju oko 10 sati, kao i između 15 i 17 sati, makar i na nekoliko minuta. Spavajte najmanje osam sati na dan i uvedite naviku odlaska u krevet u isto vrijeme. Pokušajte da legnete ranije nego što ste navikli.
Bježite od „kradljivaca“ energije
Udaljite se od negativnih ljudi i loših veza koje vas ne ispunjavaju i ne dopustite da vam se približe takozvani emocionalni vampiri. Upišite se na jogu, autogeni trening (spoj meditacije i psihologije), na borilački sport ili plivanje, vozite rolere ili trčite po parku.
Smijeh otpušta stres
Smijeh je zarazan i ako ga budete “vježbali” vremenom će vam smješkanje prijeći u naviku. Pronađite zabavan hobi - kartanje s društvom, ples... Boravite u prirodi što više. Ako ste cijeli dan u zatvorenom, vaše samopouzdanje pada, javljaju se depresivne misli i stres.
Hranite se zdravo
Izbacite loše namirnice iz ishrane (bijelo brašno, namirnice s premalo vlakana, s visokom nivoom šećera), a povećajte unos voća i povrća, kao i sirove hrane. Treba jesti hranu bogatu cinkom: povrće, integralne žitarice, pivski kvasac, pšenične mekinje i klice, sjemenke suncokreta i bundeve. Važni su i ugljikohidrati, pogotovo celuloza koju sadrže, kao i proteini poput mesa, ribe, jaja, mliječnih proizvoda (puter, pavlaka), soje, kikirikija.