Reumatoidni artritis predstavlja hroničnu upalnu bolest vezivnog tkiva cijelog organizma, progresivnog je toka i dovodi do oštećenja zglobova, funkcionalnog ograničenja i smanjenja kvaliteta života.

Češći kod žena

Najizraženije se manifestira na zglobnim strukturama lokomotornog sistema, i to obično zahvata male zglobove kao što su zglobovi šaka i stopala, ali može zahvatiti i zglobove koljena, skočne zglobove i zglobove vrata. U velikom broju slučajeva bolest nije ograničena samo na zglobove, već može prouzrokovati sistemsku upalu srčanog mišića, tkiva krvnih žila te potkožnih tkiva, kazao je specijalista fizijatrije Edin Buljugić.

- Uzroci nastanka reumatoidnog artritisa još nisu razjašnjeni, odnosno nije nađeno apsolutno specifično antitijelo za bolest. Razvoj ove bolesti povezuje se s nekoliko faktora kao što su: autoimuni odgovor, genetska predispozicija te virusna ili bakterijska infekcija. Reumatoidni artritis češći je kod žena u omjeru 3:1. Najčešće se razvija u dobi od 30. do 60. godine. Posebno je izražen kod osoba koje imaju genetsku predispoziciju - kaže dr. Buljugić.

Karakteristike reumatoidnog artritisa su: simetričan bol i otok (prvo sitnih zglobova šaka i stopala pa tek onda velikih zglobova), karakteristični deformiteti i jutarnja zakočenost zglobova.

- Bolest obično počinje općom slabošću, blagom temperaturom, umorom i bolovima, a tek poslije se javljaju bolovi i otoci na zglobovima. Najvažnija karakteristika jeste jutarnja zakočenost u zglobovima koja je posebno izražena u zglobovima šaka. Bolesnik odmah nakon buđenja otežano pokreće zglobove, ne može ništa uraditi dok prethodno ne razgiba zglobove, odnosno dok ne prođe određeno vrijeme u prosjeku od jednog do nekoliko sati - govori dr. Buljugić.

Rendgensko snimanje

Glavne pretrage, kaže, kojim se postavlja dijagnoza su rendgensko snimanje i specijalne krvne pretrage. Međutim, ponekad je višemjesečno posmatranje bolesnika jedini način postavljanja dijagnoze.

- Liječenje je uglavnom simptomatsko, usmjereno na kontrolu imunog odgovora, smanjenje bola i upalnog procesa, sprečavanje oštećenja kostiju i ligamenata zglobova te povećanje pokretljivosti zglobova. U početku se obično primjenjuju nesteroidni antiinflamatorni lijekovi (NSAIL), čiji je cilj smanjiti upalu i ublažiti bolove te imobilizacija upaljenog zgloba (udlage). Od fizikalnih procedura se mogu primjenjivati krioterapija, analgetske struje, toplotne procedure (kratkovalna dijatermija, ultrazvuk, razni oblici termoterapije, uključujući parafin, parafango, solux lampe) - ističe dr. Buljugić.

Aktivne, aktivnopotpomognute ili pasivne, kratke vježbe u više navrata, kako zahvaćenih zglobova tako i nezahvaćenih, zauzimaju ključno mjesto u terapiji reumatoidnog artritisa. Pored svega navedenog, edukacija bolesnika predstavlja sastavni dio liječenja (zavisno od prirode, toka i prognoze bolesti).

Prognoza često nije dobra

Bolest najčešće ima progresivan tok, kaže dr Buljugić. Ona može napredovati uprkos terapiji. Terapija smiruje bolest, usporava progresiju bolesti i smanjuje funkcionalnu onesposobljenost. Ako se bolest ne liječi, može doći do postepenog ograničavanja svih funkcija lokomotornog aparata, otežanog obavljanja svakodnevnih aktivnosti i samozbrinjavanja.

- Progresija oštećenja lokomotornog aparata može dovesti bolesnika do potpune ovisnosti o tuđoj pomoći, nemogućnosti samostalnog kretanja i do potrebe za invalidskim kolicima. To je razlog zašto je neophodno uključiti dostupnu terapiju, bez obzira na cijenu, jer se njom izbjegavaju najteže posljedice - navodi dr. Buljugić.