Prije nešto više od godinu govorili smo o crvenilu očiju, odnosno virusnom konjunktivitisu uzrokovanom infekcijom SARS CoV2, a koji je bio prisutan tek kod malog procenta pacijenata. Obustavljeni su svi oftalmološki pregledi i hirurški zahvati koji nisu bili hitni, djeca i odrasli prebačeni su na rad od kuće. Nakon ukidanja “lockdowna”, koji je imao za cilj da omogući bolje pripreme i odgovor na pandemiju, pacijenti su se vratili u ambulante i nastavljeno je s hirurškim intervencijama.
Šta znamo danas kada je u pitanju veza između COVID-19 i vida? Oftalmološki pregledi se obavljaju online, a posjete ordinacijama se najavljuju telefonom. U ordinaciji se nakon epidemiološke ankete pacijent i osoblje pridržavaju propisanih uputstava za prevenciju širenja infekcije SARS CoV2. Zbog izuzetno bliskog kontakta s oftalmologom, pacijent i doktor šute ili govore što manje tokom samog pregleda, a najbolje je da se intervju vodi na osnovu prethodno pripremljenog anamnestičkog upitnika.
U početku je savjetovano pacijentima da, umjesto kontaktnih leća, nose naočale za korekciju refrakcione greške. Sada se smatra da nošenje kontaktnih leća nije povezano s većim rizikom od infekcije. S druge strane, prema nekim radovima se smatra da nošenje naočala i maske smanjuje mogućnost infekcije. Međutim, nema generalnih preporuka da sve osobe nose naočale u svrhu zaštite od virusne infekcije.
Iako je transplantacija rožnjače jedna od najuspješnijih transplantacija u medicini, postavlja se pitanje mogu li osobe koje su preminule od COVID-19 biti donori rožnjače. Analizom uzoraka ustanovljeno je prisustvo virusa u tkivu rožnjače, u očnoj vodici i u krvi. Zaključak ove studije je bio da, iako su koncentracije virusa u kornelnom transplantatu male, prijenos infekcije s donora se ne može isključiti.
Među pacijentima koji imaju degeneraciju žute mrlje, a pri tome su imali COVID-19, više je dolazilo do pogoršanja vida u odnosu na one koji nisu bili zaraženi. Ovaj podatak bi se mogao objasniti činjenicom da u osnovi degeneracije žute mrlje leži inflamatorna, tj. upalna etiologija.
U SAD ima pokušaja da se u praksu uvede mjerenje očnog pritiska u kućnim uvjetima, a neki oftalmolozi se ranije odlučuju na hirurško rješavanje glaukoma zbog ograničenih mogućnosti posjeta oftalmologu radi kontrole očnog pritiska. Iz istog razloga se i za degeneraciju žute mrlje daju noviji lijekovi koji se ne trebaju davati svakog mjeseca. Kod pacijenata koji su odranije, zbog hroničnog uveitisa, na terapiji sterodima, imunomodulatorima ili na biološkoj terapiji, a sumnja se ili imaju potvrđen COVID-19, predloženo je da se imunomodulatori zamijene steroidima.
Hlorokin, koji je toksičan za retinu, više nije lijek izbora za COVID-19.
